چگونه زیست بخوانیم: بهترین روش مطالعه زیست
اولا باید زیست شناسی رو هر روز داخل برنامه درسیتون بگذارید و در هفته حداقل ۲۵ درصد از کل ساعت مطالعتون رو زیست بخونید (تشریحی+تست).
هر فصل زیست شناسی رو بار اول اینطور بخونید:
۱- اول یک دور فصل رو از روی کتاب درسی حتی اگه شده روزنامه وار بخونید.
۲- بعد اون فصل رو همراه با سرفصل های کتاب تستی که دارید به چند بخش تقسیم کنید.
۳- بعدش هر قسمت رو اول با دقت بیشتر از روی کتاب درسی با خط کشی زیر متن کتاب بخونید، قیدها و کلمات مهم رو با روشی که در ادامه میگم مشخص کنید.
۴- بعد درسنامه ی قسمت مربوطه رو از کتاب کمک آموزشی که دارید بخونید،
۵- حالا برید تست آموزشی از کتاب تستی که دارید بزنید و فقط تست های همون مطلبی که خوندید رو بزنید.
۶- همه ی نکاتی که از این تست ها استخراج کردید رو در حاشیه ی کتاب بنویسید. اگه تست ها رو بلد نیستید اشکال نداره مهم یادگیریه فعلا.
۷- مبحث اول که تموم شد بعد برید سراغ قسمت (مبحث) بعدی همون فصل و به همین ترتیبی که گفته شد بخونید.
۸- بعد از اینکه فصل به همین روش تموم شد یک بار دیگه مطالب همون فصل رو همراه با نکاتی که در حاشیه ها یادداشت کردید بخونید و حداقل ۲۴ ساعت بعد سعی کنید تستهای مفهومی تری از اون فصل رو کار کنید. وقتی جواب تست ها رو میخواهید نگاه کنید حتما پاسخ تشریحی , علت غلط بودن سایر گزینه ها رو هم بخونید چون با خواندن جواب تشریحی هم مطالب براتون دوباره مرور میشه و هم ممکنه نکته جدیدی یاد بگیرید که بهتون کمک کنه.
۹- در آخرین مرحله بعد از انجام همه این کارها باید اون فصل رو خلاصه نویسی کنید.
خلاصه نویسی زیست شناسی
در درس زیست شناسی بر خلاف خلاصه نویسی ریاضی و فیزیک هدف فرق داره. در درس ریاضی و درس فیزیک خلاصه ای که می نویسید برای این است که در دفعات بعدی همه مطالب رو از روی خلاصه خودتون بخونید اما در درس زیست شناسی و شیمی، خلاصه ای که می نویسید واسه این هست که قبل از سری های بعدی مطالعه کتاب درسی یک دید و شمای کلی از مطالب مهم فصل و کلیات فصل بهتون بده و در واقع مطالب رو به شکل نموداری در ذهنتون پیاده کنید تا در حین مطالعه اصلی کتاب درسی بیشتر روی جزئیات تمرکز داشته باشید.
وقتی تست می زنید هر جا نکته خوب و به درد بخوری پیدا کردید، باید در حاشیه کتاب درسی یادداشت کنید تا دفعه بعد که کتاب رو می خونید نکات تست ها رو هم همراهش بخونید.
هر وقت فصلی رو میخونید حتما زمان مطالعه اون فصل رو یادداشت کنید تا در دوران جمع بندی بدانید که تقریبا چقدر زمان برای مرور این فصل لازم دارید و درست برنامه ریزی کنید.
کدام فصل های زیست شناسی را ترکیبی بخوانیم؟
حتما متوجه شدید که در چند سال اخیر سوالات زیست کنکور نسبت به قبل خیلی ترکیبی تر شدن و این ثابت میکنه که کنکوری ها باید زیست شناسی رو کاملا ترکیبی و به صورت موضوعی مطالعه کنند. اما چه فصل هایی از کتاب های زیست شناسی دهم، یازدهم و دوازدهم مربوط به یک موضوع هستند و باید به صورت ترکیبی مطالعه بشن؟ علاوه بر این، از هر فصل و هر مبحث چند سوال ترکیبی در کنکور طرح میشه؟
تفاوت موسسات کنکوری در چیست؟ کدام یک می تواند به من کمک کند ؟
شکل های کتاب درسی زیست شناسی
به شکل های کتاب درسی ویژه اهمیت بدید. نکات شکل ها رو کنارشون بنویسید. مثلا شکل های فصل گوازش خیلی مهم هستند و تقریبا میشه گفت هر سال مورد علاقه طراحان سوالات کنکور بودند پس شما باید در کنار این شکل ها حاشیه نویسی کنید. مثلا دستگاه گوارش گاو رو میتونید به این صورت کنار شکل بنویسید:
دهان ← مری ← سیرابی ← نگاری ← مری ← دهان ← مری ← هزارلا ← شیردان ← روده
شکل مجاری ادراری و کلیه در کتاب زیست شناسی هم خیلی مهم و مورد توجه طراحان سوالات کنکوره.
به کلماتی که شبیه هم هستند دقت کنید و تفاوت های این کلمات رو بلد باشید مثلا کوتیکول (کوتین)، کیتین، کینین، کراتین، کراتینین
هر جای کتاب که اشاره شده گفته بافت فلان محل پوششی یا پیوندی است حتما از خودتون بپرسیید از چه نوع بافت پوششی یا پیوندی است؟ تقسیم بندی بافت ها رو کامل مسلط باشید چون در خیلی از فصل های دیگه هم از اینها اسم برده شده و به نوع بافت های بدن اشاره شده.
قیدها: برخی، بعضی، بیشتر، بسیاری، همه
در چند سال اخیر کلمات خاص و قیدها در کنکور خیلی مهم شدن. یک روش که برای قید ها و این کلمات میتونید استفاده کنید، ایجاد حافظه تصویری با استفاده از مداد رنگی و یا مارکر هاست. مثلا:
کلمات با بار معنایی مثبت مثل: بسیاری، اغلب، تقریبا همه ی و … با یک رنگ (مثلا سبز)
کلمات با بار معنایی منفی مثل: برخی، بعضی و … با یک رنگ (مثلا زرد)
کلماتی مثل همه و همیشه رو هم با یک رنگ دیگه (مثلا آبی)
اینجوری با رنگ بهتر میتونید یادآوری کنید که این جمله چه نوع قیدی داشت: مثبت، منفی، همه و همیشه … البته بعضی کتاب ها مثل کتاب زیر ذره بین هم تقریبا همین کار رو کردن.
استثناهای قیود را بلد باشید
در کتاب درسی میخونید که “بیشتر مهره داران ساکن خشکی شش دارند” سر جلسه آزمون های آزمایشی یا کنکور سراسری ممکنه یادتون نیاد آیا قید «بیشتر» بود یا «همه».
با حفظ کردن قید هم ممکنه یادتون بره. اما اگه بلد باشید استثنای این جمله کجاست و از بین مهره دارن کدام دسته شش ندارند بهتر یادتون میمونه. بعضی از دوزیستان خشکی زی با اینکه مهره دار هستند اما شش ندارند و حتی آبشش هم ندارند و از طریق پوست و حفره های دهانی تنفس می کنند. بنابرین نمیتونیم بگیم “همه مهره دارن خشکی شش دارند”، بلکه «بیشتر» مهره داران خشکی شش دارند.
یا مثلا وقتی که میخونید “تعرق بیشتر توسط برگ ها انجام می شود. قسمت اعظم تعرق از طریق روزنه ها انجام می شود”. وقتی گفته «بیشتر» و «قسمت اعظم»
یعنی مقداری تعرق هم توسط جاهای دیگه انجام میشه. پس باید بدونید کجاها غیر از روزنه ها تعرق انجام میشه تا یادتون بمونه در این جمله قید «بیشتر» باید استفاده بشه، نه قیدِ «همه». جاهای دیگه غیر از روزنه که تعرق انجام میشه، پوستک (کوتیکول) و عدسک ها هستن.
